Kto płaci za wybudowanie nowej drogi?

• Autor: Eliza Rumowska

Kupiłam kilka lat temu działkę budowlaną wraz z ustanowioną służebnością dojazdu do niej. Podobnie zrobiło kilka innych osób i powstało małe osiedle domków. Rok temu grunt po drugiej stronie ulicy kupił deweloper. W związku z prowadzoną budową bloków zmodernizował drogę służebną, a właściwie wybudował ją na nowo – utwardził, poprowadził odwodnienie, chodnik itp. Droga dojazdowa służyła głównie ciężarówkom, choć i my oczywiście z niej korzystamy, nie prosiliśmy jednak o remont. Teraz deweloper wzywa nas do pokrycia kosztów odnowienia drogi służebnej. Czy ma do tego prawo? W załączeniu dokumenty istotne w sprawie.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Służebność gruntowa przejazdu, przechodu

Z opisu sprawy i przedłożonych dokumentów (skany aktów notarialnych) wynika jednoznacznie, iż ustanowiono pierwotnie na rzecz każdego właściciela służebność gruntową przejazdu, przechodu itd. nieodpłatną i wpisano ją do księgi wieczystej. Oznacza to, że każdoczesny właściciel nieruchomości władnącej (tj. w tym przypadku jest tym właścicielem Pani) ma prawo korzystać z przedmiotowej służebności w sposób i zakresie podanym w akcie notarialnym. Przy czym to korzystanie jest nieodpłatne.

Kodeks cywilny mówi:

„Art. 287. [Zakres i sposób wykonywania] Zakres służebności gruntowej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według zasad współżycia społecznego przy uwzględnieniu zwyczajów miejscowych.

Art. 288. [Rozwinięcie] Służebność gruntowa powinna być wykonywana w taki sposób, żeby jak najmniej utrudniała korzystanie z nieruchomości obciążonej”.

Zobacz też: Odwodnienie działki

Obowiązki służebnika korzystającego z drogi

Opisana sytuacja nie wskazuje, aby w jakikolwiek sposób zakłócała Pani swym zachowaniem prawa właściciela nieruchomości obciążonej (tj. aktualnie dewelopera). Jak więc potraktować jego żądanie o zwrot kosztów budowy drogi? W mojej ocenie nie są to koszty utrzymania urządzeń przesyłowych. Tak jak Pani wspomina i co jest ważne – na zapytanie dewelopera, czy potrzebuje Pani takiej drogi – odpowiedziała Pani przecząco, wyjaśniając, że aktualna wystarcza na Pani potrzeby. Kwestię budowy drogi mogły zaproponować osoby, które uprzednio decydowały się na służebność, ale nie uczyniono tego w akcie notarialnym. Stąd z mocy prawa na służebniku korzystającym z drogi ciąży jedynie obowiązek jej utrzymania i ponoszenia w tym zakresie kosztów. Przepisy mówią:

„Art. 289. [Obowiązek utrzymywania urządzeń]

§ 1. W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej.

§ 2. Jeżeli obowiązek utrzymywania takich urządzeń został włożony na właściciela nieruchomości obciążonej, właściciel odpowiedzialny jest także osobiście za wykonywanie tego obowiązku. Odpowiedzialność osobista współwłaścicieli jest solidarna”.

W takiej sytuacji żądania dewelopera byłoby zasadne tylko wtedy, gdyby mógł wykazać, że droga była w złym stanie na skutek eksploatacji i nieponoszenia kosztów utrzymania tej drogi przez służebników, tj. właścicieli nieruchomości władnących (korzystających z drogi). Z opisu sprawy wynika jednak coś zupełnie odmiennego – że to deweloper potrzebował takiej drogi i ją wybudował na własne potrzebny, nie zaś w wyniku wyeksploatowania jej przez służebników. Na pewno deweloper będzie twierdził, że jest inaczej. Warto więc gromadzić dowody, że to na swoje potrzeby deweloper wybudował drogę. Wspólny front działania wszystkich służebników na pewno jest skuteczniejszy niż każdego z osobna. Dlatego zachęcam, abyście działali Państwo w grupie i nawet spośród siebie wytypowali pełnomocnika, aby deweloper miał poczucie, że nie walczy z jedną osobą.

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Zapłata za służebność

Deweloper ma jeszcze możliwość powołania się na następujący przepis:

„Art. 291. [Zmiana treści lub sposobu wykonywania] Jeżeli po ustanowieniu służebności gruntowej powstanie ważna potrzeba gospodarcza, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać za wynagrodzeniem zmiany treści lub sposobu wykonywania służebności, chyba że żądana zmiana przyniosłaby niewspółmierny uszczerbek nieruchomości władnącej”.

Próbowałby wówczas wykazywać, że stworzył Państwu odmienne (lepsze) warunki, co uprawnia go do żądania zapłaty za niejako „nową jakość” służebności. Odpierając tego rodzaju roszczenie – należy wykazać, że służebnikom taki „luksus” nie był potrzebny, zaś wybudowanie tego rodzaju drogi zaspakaja wyłącznie potrzeby dewelopera, który użytkuje ją w sposób bardziej ekspansywny i obciążający niż służebnicy. Tu wypadałoby także gromadzić materiał dowodowy – fotografie z powstających osiedli, przejeżdżające ciężarówki itp. sprzęt na teren należący do dewelopera.

Proszę wiec podejmować czynną obronę, nie pozostawiać pism dewelopera bez odpowiedzi, zaś w razie sprawy sądowej tworzyć z innymi służebnikami wspólny front obrony.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Eliza Rumowska

O autorze: Eliza Rumowska

Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl

Szukamy prawnika »