Faktyczne pozbawienie władztwa

Służebności zostały uregulowane w przepisach Kodeksu cywilnego*:

„Art. 296. Nieruchomość można obciążyć na rzecz oznaczonej osoby fizycznej prawem, którego treść odpowiada treści służebności gruntowej (służebność osobista)”.

Służebność osobista powinna być wykonywana w taki sposób, aby jak najmniej utrudniała korzystanie z nieruchomości obciążonej (art. 288 w związku z art. 297 K.c.).

„Art. 288. Służebność gruntowa powinna być wykonywana w taki sposób, żeby jak najmniej utrudniała korzystanie z nieruchomości obciążonej.”

„Art. 297. Do służebności osobistych stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych z zachowaniem przepisów rozdziału niniejszego.”

Właścicielowi nieruchomości nie wolno korzystać z niej w taki sposób, że popadałby w kolizję z prawami przysługującymi uprawnionemu ze służebności. Nie mógłby zatem pozbawić go prawa korzystania z łazienki czy kuchni, które są niezbędne do zwykłego zamieszkiwania i zaspakajania potrzeb życiowych. Jednakże czasowe utrudnienie w korzystaniu z domu lub niektórych znajdujących się w nim pomieszczeń, w celu dokonania niezbędnych remontów lub ulepszeń, nie stanowi naruszenia służebności osobistej, chyba że – biorąc pod uwagę wszystkie okoliczności danego przypadku – nosi takie cechy. Prawo do korzystania ze wszystkich pomieszczeń znajdujących się w domu jednorodzinnym w ramach służebności osobistej nie oznacza wyłącznego uprawnienia. W granicach prawa własności może oczywiście korzystać z niego jego właściciel.

Jeżeli między uprawnionymi ze służebności a właścicielem nieruchomości dojdzie do sporu o zakres korzystania z obciążonej nieruchomości, każdej ze stron przysługuje roszczenie o ochronę przysługującego jej prawa. Z uwagi na to, że służebność mieszkania stanowi ograniczone prawo rzeczowe (art. 244 § 1 K.c. – „Ograniczonymi prawami rzeczowymi są: służebność, zastaw, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu oraz hipoteka.”), do jego ochrony stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności (art. 251 K.c.).

„Art. 251. Do ochrony praw rzeczowych ograniczonych stosuje się odpowiednio przepisy o ochronie własności.”

Jeżeli uprawniony ze służebności zostałby pozbawiony władztwa w przysługującym mu zakresie, może domagać się ochrony swojego prawa, występując z roszczeniem przeciwko właścicielowi nieruchomości, przy czym sąd musi uwzględnić treść uprawnień, jakie mu przysługują z tytułu ograniczonego prawa rzeczowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11 grudnia 2007 r. II CSK 330/07, LexPolonica nr 2423344).

-----------------------------------------

*Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16 poz. 93)

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼