Jak zapewnić mężowi prawo do korzystania z nieruchomości w razie mojej śmierci?

W zaistniałym i opisanym przez Panią stanie sprawy najbardziej adekwatnym i odpowiednim rozwiązaniem będzie ustanowienie przez Panią (jako właściciela) służebności osobistej na rzecz męża odpowiadającej treścią po stronie beneficjenta (męża) umowie dożywocia bez obowiązku dochowania go. Czynność ta dotyczy ustanowienia prawa rzeczowego (ciężaru) na nieruchomości, należy więc zachować formę aktu notarialnego, aby w przyszłości nie budziło to niczyich wątpliwości.

Co jest istotne – u notariusza należy podkreślić i nadmienić lub w razie potrzeby udokumentować, że:

• posiadacie rozdzielność majątkową,
• przedmiotowa nieruchomość jest wyłączną Pani własnością należącą do majątku osobistego,
• umowa nie ma charakteru typowego dożywocia, tj. nie wiąże się z dochowaniem dożywotnika, jedynie ma na celu ustanowienie dożywotniego nieodpłatnego prawa Pani męża do korzystania z całości lub wyodrębnionych izb w Pani domu.

Doradzam także jak najściślej doprecyzować ewentualne relacje z każdoczesnym właścicielem co do remontów, zmian, opłat za media, meldowania osób trzecich i ich zamieszkiwania oraz pobytu itd. Podobnie też należy uregulować kwestie korzystania z infrastruktury towarzyszącej (piwnica, garaż, podwórze, droga dojazdowa itp.).

Można (nie jest to konieczne, ale praktyczne) przewidzieć także zasady rozwiązania służebności lub jej zamiany na rentę, z czego mógłby skorzystać zarówno służebnik, jak i każdoczesny właściciel.

Bardzo ważne jest, aby znaleźć notariusza, który skrupulatnie wysłucha Waszych (Pani i męża) oczekiwań i sporządzi odpowiadający im w swej treści akt notarialny. Zawsze warto poprosić o jego egzemplarz (np.: wysłany mailem draft) do spokojnego przeczytania w domu przed podpisaniem i na inny termin przenieść datę zawarcia, gdy istnieją w nim kwestie niedookreślone lub niejasne.

Po zawarciu aktu notarialnego – a najlepiej już w nim – proszę przewidzieć wpis służebności do KW, wówczas to notariusz pobierze opłatę, ale zajmie się wpisaniem prawa do KW.

Tak oto wygląda kwestia zabezpieczenia Pani męża przed ewentualną przyszłą bezdomnością lub innymi perturbacjami, jakie los może przynieść.

Jednak w Pani pytaniu pojawia się także drugoplanowo inny problem – zabezpieczenie Pani majątku przed dziedziczeniem przez dzieci Pani męża, które nie są Waszymi wspólnymi dziećmi. Mam wrażenie, że jest Pani przekonana, że wystarczy tylko rozdzielność majątkowa, aby ten problem zniknął. Nic podobnego. Rozdzielność majątkowa w żaden sposób nie wpływa na dziedziczenie. Ma ona znaczenie tylko i wyłącznie za życia. Po śmierci małżonka dziedziczenie odbywa się na zasadach ogólnych lub testamentowych niezależnie od tego, czy była intercyza, czy nie. Oznacza to, że gdyby (czego nie życzę) Pani zmarła, to do kręgu osób dziedziczących Pani majtek z ustawy wejdą Pani dzieci i mąż. Zatem jakiś ułamek Pani majątku (tzn. ustawowo nie mniej niż 1/4) trafi w ręce Pani męża, a po jego śmierci – w ręce jego dzieci.

Dlatego proszę rozważyć opcję odpowiednich dyspozycji na wypadek śmierci w formie testamentu, zapisu windykacyjnego lub rozporządzeń za życia przenoszących własność. Oczywiście należy czynić to tak, aby uniknąć lub zminimalizować ryzyko roszczenia o zachowek. Ten problem sygnalizuję jedynie na marginesie sprawy zgłoszonej, w razie konieczności rozwinięcia tematu dziedziczenia – na Pani życzenie zostanie wyceniona i zrealizowana nowa usługa.

Na tę chwilę oczywiście ma Pani prawo do bezpłatnych pytań i odpowiedzi w zakresie umowy regulującej ustanowienie prawa do dożywotniego mieszkania męża w Pani domu.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼