Jak sprzeciwić się budowie linii wysokiego napięcia?

Służebność przesyłu

Sytuacja przez Pana opisana jest w prawie znana jako służebność przesyłu. Służebność ta regulowana jest przepisami Kodeksu cywilnego, które przedstawiam poniżej.

„Art. 305¹. Nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu).

Art. 305²

§ 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

§ 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu.

Art. 305³

§ 1. Służebność przesyłu przechodzi na nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1.

§ 2. Służebność przesyłu wygasa najpóźniej wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa.

§ 3. Po wygaśnięciu służebności przesyłu na przedsiębiorcy ciąży obowiązek usunięcia urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, utrudniających korzystanie z nieruchomości. Jeżeli powodowałoby to nadmierne trudności lub koszty, przedsiębiorca jest obowiązany do naprawienia wynikłej stąd szkody.

Art. 305⁴. Do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych”.

Ustanowienie prawa przesyłu

Prawo przesyłu jest to prawo przedsiębiorcy zajmującego się przesyłem do tego, by mógł korzystać w określonym zakresie z cudzej nieruchomości. Nieruchomością może być grunt lub budynek. Przedsiębiorca na mocy tego prawa ma możliwość wstępu na cudzy teren na montaż instalacji przesyłowych a następnie w celu ich konserwacji czy naprawy bądź wymiany.

Ustanowienie służebności przesyłu następuje na podstawie umowy pomiędzy właścicielem nieruchomości a przedsiębiorcą. Ale może też powstać poprzez postanowienie sądowe czy w wyniku decyzji administracyjnej. W przypadku zawarcia umowy wymagana jest forma aktu notarialnego. Oczywiście służebność taka jest ujawniona w księdze wieczystej nieruchomości.

Jeżeli odmówi Pan zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a służebność taka jest konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń przesyłowych, przedsiębiorca może żądać przed sądem jej ustanowienia za wynagrodzeniem. Ale w takiej sytuacji sąd może również ustanowić, ze przesył ma iść przez inne miejsce.

Wynagrodzenie za budowę linii na działce

Z uwagi na fakt, iż przesył zaniża wartość nieruchomości, Panu jako właścicielowi działki przysługuje prawo do wynagrodzenia za służebność przesyłu. Przysługuje Panu rekompensata za samo korzystania przez przedsiębiorstwo przesyłowe z nieruchomości oraz odszkodowanie za obniżenie wartości nieruchomości. Do określania wysokości wynagrodzenia za służebność przesyłu przyjmuje się parametry wartości rynkowej nieruchomości nie obciążonej, odsetek obszaru nieruchomości dotknięty oddziaływaniem urządzeń przesyłowych oraz stopień uciążliwości korzystania z nieruchomości w związku z obecnością i działaniem przesyłu. Może się więc zdarzyć tak, że wartość wynagrodzenia będzie wręcz równa wartości rynkowej przedmiotowej nieruchomości w stanie wolnym od jakichkolwiek obciążeń. Zgodnie z postanowieniem Sądu Najwyższego z 20 września 2012 r., sygn. akt IV CSK 56/12, wynagrodzenie należne na podstawie art. 305² § 2 Kodeksu cywilnego powinno uwzględniać cały uszczerbek będący następstwem ustanowienia służebności przesyłu, w tym także zmniejszenie jej wartości, jednak nie można zgodzić się z poglądem, że wynagrodzenie może być zasądzone jednocześnie w formie jednorazowej i okresowej oraz że wynagrodzenie jednorazowe przysługuje za ustanowienie służebności, a wynagrodzenie okresowe za trwanie służebności. Obliczając wysokość wynagrodzenie za obciążenie nieruchomości urządzeniami przesyłowymi, należy ponadto wziąć pod uwagę charakter nieruchomości, jej położenie, rodzaj, społeczno-gospodarcze przeznaczenie – czyli im większa atrakcyjność danej nieruchomości, tym wynagrodzenie powinno być wyższe.

Określenie wysokości opłaty

Warto wiec by Pan wykazał, ile by Pan zarobił na agroturystyce przed ingerencją przedsiębiorcy, a ile zarobi/ił po jego ingerencji.

Należy również wziąć pod uwagę, w jakim stopniu służebność przesyłu ograniczy korzystanie z działki, rodzaj samego przesyłu, sposób i częstotliwość korzystania z nieruchomości przez przedsiębiorcę przesyłowego w pasie służebności przesyłu – inne będzie wynagrodzenie w przypadku sporadycznego wchodzenia w teren, inne w razie notorycznego korzystania z nieruchomości.

Podsumowując: w pierwszej kolejności może Pan nie wyrazić zgody na służebność, wówczas sprawę rozpatrzy sąd i wyda odpowiednie postanowienia, albo wnieść o wynagrodzenie i odszkodowanie za tą służebność.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼