Działka bez dojścia i dojazdu

• Autor: Katarzyna Siwiec

Jestem właścicielką domku letniskowego. W planie zagospodarowania przestrzennego jest zapis, iż ciągi piesze są wspólne. Po zmianie właścicieli stało się tak, że nie ma ciągów pieszych wspólnych, a sąsiedzi nie pozwalają mi przechodzić przez swoje działki. Skutkiem tego posiadam działkę bez dojścia i dojazdu. O co mam się zwrócić do sądu? Nie chciałabym prowadzić wojny z sąsiadami i wskazywać na jakieś konkretne rozwiązanie. Czy mogę złożyć wniosek ogólny o ustanowienie drogi koniecznej? Czy mogę przerzucić decyzję na sąd, który postanowi, którędy ma przebiegać dojście i dojazd?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Działka bez dojścia i dojazdu

Brak dostępu z nieruchomości do drogi publicznej

Odpowiadając na Pani pytanie wyjaśnię na początek, że zgodnie z treścią art. 145 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

§ 2. Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Jeżeli potrzeba ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży gruntu lub innej czynności prawnej, a między interesowanymi nie dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi, o ile to jest możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem tej czynności prawnej.

§ 3. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy.”

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Wystąpienie z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej

Jest to przepis określający merytoryczne podstawy do wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej. Przepis ten jednocześnie stanowi, że droga ma przebiegać tak, aby obciążać grunty sąsiednie w najmniejszym stopniu.

Na pewno we wniosku musi Pani wskazać uczestnika postępowania, czyli właściciela nieruchomości, przez którą ma przebiegać droga konieczna. Jeżeli jest możliwość przebiegu drogi przez różne nieruchomości to proponuję wskazać kilku uczestników.

Generalnie najczęściej we wnioskach przedstawia się projektowaną drogę, dołączając np. jej wstępny, projektowany przez geodetę przebieg, ale jeżeli nie chce Pani tego zrobić i niejako „ułatwić” procedowanie przez sąd Pani wniosku to tak naprawdę nie ma takiej konieczności, bo wspomniany przepis ani żaden inny nie obliguje Pani do osobistego tyczenia tej drogi.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Czy we wniosku o ustanowienie drogi koniecznej należy wskazać przebieg takiej drogi?

Standardem w tego rodzaju sprawach jest to, że w razie braku takiego projektu załączonego do wniosku albo w sytuacji sporu pomiędzy stronami co do przebiegu drogi koniecznej (co się najczęściej zdarza) sąd przeprowadzi dowód z opinii biegłego geodety. Wynika to z faktu, że w złożonym wniosku musi Pani określić swoje żądanie. Aczkolwiek, w mojej ocenie, żądanie to może się sprowadzać do żądania ustanowienia służebności drogi koniecznej o szerokości takiej to a takiej z jak najmniejszym obciążeniem gruntów sąsiednich.

Geodeta będzie musiał, tak jak stanowi przepis, zaprojektować drogę z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić.

Sąd może także przeprowadzić i często tak się dzieje dowód z oględzin nieruchomości.

Generalnie można stwierdzić, że obowiązek ustalenia przebiegu drogi ciąży na sądzie, a nie wnioskodawcy czy uczestniku postępowania. Potwierdza to m.in. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 12 października 2011 r., wydane w sprawie II CSK 94/11, w którym sąd nie jest związany żądaniem wniosku co do przeprowadzenia trasy drogi koniecznej.

Reasumując, może Pani we wniosku nie wskazywać przebiegu drogi, a jedynie odwołać się do jej przebiegu zgodnie z dyspozycją przepisu art. 145 § 2 Kodeksu cywilnego. Konieczne będzie jednak wskazanie tych właścicieli działek, przez które może przebiegać droga jako uczestników postępowania.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Anna odziedziczyła działkę po dziadkach
Działka znajdowała się na uboczu wsi, otoczona z trzech stron innymi posesjami, a od czwartej – lasem. Przez wiele lat rodzina Anny korzystała z uprzejmości sąsiada, który pozwalał przejeżdżać przez swoją nieruchomość. Po jego śmierci nowy właściciel ogrodził działkę i odmówił dalszego udostępniania drogi. Anna, nie mogąc nawet pieszo dostać się na swoją działkę, złożyła do sądu wniosek o ustanowienie drogi koniecznej, nie wskazując konkretnego przebiegu, licząc na rozważną decyzję sądu.

 

Pan Marek kupił działkę rekreacyjną
W ogłoszeniu była mowa o „łatwym dojeździe”, ale rzeczywistość okazała się inna. Przejazd możliwy był jedynie przez prywatne drogi sąsiadów, którzy nie godzili się na jego użytkowanie. Pan Marek próbował negocjować, oferował nawet drobną opłatę za przejazd, ale bez skutku. W końcu złożył wniosek o ustanowienie służebności drogi koniecznej i pozostawił sądowi decyzję, którędy ma ona przebiegać – byleby zapewniała mu dostęp do drogi publicznej.

 

Emilia odzyskała domek letniskowy po latach
Po latach spędzonych za granicą Emilia odziedziczyła po rodzicach domek letniskowy. Niestety, przez ten czas zaszły zmiany – sąsiedzi przejęli teren wspólnego dojścia i skutecznie zagrodzili jej dostęp. Emilia nie chciała iść na konfrontację, dlatego zwróciła się do sądu z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej, dołączając tylko ogólny opis sytuacji i dane właścicieli okolicznych działek.

Podsumowanie

Właściciel nieruchomości pozbawionej odpowiedniego dostępu do drogi publicznej ma prawo wystąpić do sądu z wnioskiem o ustanowienie drogi koniecznej. Nie musi przy tym wskazywać konkretnego przebiegu drogi – może jedynie ogólnie określić potrzebę jej wyznaczenia, pozostawiając sądowi decyzję, którędy powinna ona prowadzić. Kluczowe jest jedynie wskazanie właścicieli działek, przez które potencjalnie może przebiegać dojście lub dojazd, jako uczestników postępowania. Sąd, opierając się m.in. na opinii biegłego i oględzinach terenu, ustali przebieg drogi w sposób najmniej uciążliwy dla sąsiadów, ale zapewniający skuteczny dostęp do nieruchomości.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie dostępu do swojej działki? Skorzystaj z naszych porad prawnych online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Opisz swoją sytuację, a doświadczony prawnik przygotuje dla Ciebie indywidualną opinię oraz wskaże najlepsze rozwiązania. Pomagamy skutecznie w sprawach dotyczących drogi koniecznej i innych problemów związanych z nieruchomościami.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Katarzyna Siwiec

O autorze: Katarzyna Siwiec

Radca prawny, absolwentka wydziału prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Od 17 lat pracująca w zawodzie prawnika i udzielająca porad prawnych, od 2010 roku prowadzi własną kancelarię. Specjalizuje się w obsłudze prawnej zarówno przedsiębiorców z różnych branż, jak i osób fizycznych.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl