Podpisanie zgody na wejście na teren a służebność

Czy podpisanie zgody na usytuowanie sieci kanalizacyjnej na nieruchomości pozbawia właściciela prawa do żądania wynagrodzenia z tego tytułu?

Podpisanie zgody na usytuowanie sieci kanalizacyjnej na nieruchomości nie pozbawia Pana żądania wynagrodzenia z tego tytułu – a jak myślę, ta właśnie kwestia leży u podstaw Pana zapytania.

Aby nie być gołosłowną w tym zakresie, odwołam się do treści postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2013 r., wydanego w sprawie IV CSK 317/12, zgodnie z którym „korzystanie z cudzej nieruchomości w zakresie odpowiadającym służebności przesyłu, nawet realizowane w dobrej wierze, nie wyłącza – o ile nie uczynią tego strony – uprawnienia właściciela do żądania wynagrodzenia”.

Okoliczności sprawy rozpoznawanej przez sąd były takie, że wnioskodawczyni wniosła o ustanowienie służebności na rzecz spółki gazowniczej za wynagrodzeniem. Jak czytamy w uzasadnieniu „Gazociąg został wybudowany przez Gminę O. w 1987 r. na podstawie decyzji, a wnioskodawczyni w zwykłej formie pisemnej wyraziła zgodę »na przejście gazociągu« przez jej posesję”.

Sąd podkreślił, że ukształtowanie trwałego i nierozwiązywalnego węzła obligacyjnego o cechach i skutkach identycznych z ograniczonym prawem rzeczowym, skutecznego wobec każdoczesnego właściciela i posiadacza, w świetle wywodzonej z art. 244 Kodeksu cywilnego zasady numerus clausus ograniczonych praw rzeczowych nie było i nie jest dopuszczalne (por. wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2009 r., sygn. akt II CSK 493/08). Ze zgody na posadowienie gazociągu uzyskanej przez uczestnika w 1987 r. nie wynikało dla niego zatem takie nieodwołalne przyzwolenie na nieodpłatne korzystanie z nieruchomości wnioskodawczyni, którego nie mogłaby ona cofnąć. Względnie stabilne uprawnienie do korzystania z cudzej nieruchomości powstaje po jej obciążeniu służebnością.

Cofnięcie zgody na budowę sieci kanalizacyjnej i ustanowienie służebności za wynagrodzeniem

Z cytowanego orzeczenia wynika zatem, że zgodę tego rodzaju można cofnąć i ustanowienie służebności za wynagrodzeniem (bo tylko służebność jest w zasadzie uprawnieniem trwałym) będzie możliwe.

Proszę zatem wysłać pismo do właściciela urządzeń z żądaniem ustanowienia służebności za wynagrodzeniem, w którym zaznaczy Pan, że zgoda na eksploatacje i konserwacje kanalizacji nie miała być nieograniczona w czasie, że cofa Pan tę zgodę i domaga się w chwili obecnej ustanowienia właśnie służebności. Jeśli nie przychyli się do Pana stanowiska, będzie Pan mógł wystąpić z wnioskiem do sądu. Może się Pan powołać na cytowane przeze mnie orzeczenie Sądu Najwyższego.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 8 lutego 2013 r. w sprawie IV CSK 317/12
3. Wyrok Sądu Najwyższego z 3 kwietnia 2009 r., sygn. akt II CSK 493/08

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.