Zasiedzenie przez zakład energetyczny słupów na działce

Przerwanie biegu zasiedzenia służebności przesyłu

Mając na uwadze art. 305¹ Kodeksu cywilnego, „nieruchomość można obciążyć na rzecz przedsiębiorcy, który zamierza wybudować lub którego własność stanowią urządzenia, o których mowa w art. 49 § 1, prawem polegającym na tym, że przedsiębiorca może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, zgodnie z przeznaczeniem tych urządzeń (służebność przesyłu)”.

Zgodnie natomiast z treścią art. 305 do służebności przesyłu stosuje się odpowiednio przepisy o służebnościach gruntowych. Dlatego w zakresie ewentualnego przerwania biegu zasiedzenia służebności przesyłu należy posiłkować się przepisami o służebnościach gruntowych. Opinia doktryny i orzecznictwa już niejednokrotnie wskazała na okoliczności przerywające bieg terminu zasiedzenia.

W pierwszej kolejności bowiem bieg terminu zasiedzenia przerywa w szczególności złożenie przez właściciela nieruchomości wniosku o ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 305² § 2.

Czy wniosek o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem przerywa bieg zasiedzenia?

W uchwale Sądu Najwyższego z dnia 21.01.2011 r. (sygn. akt III CZP 124/10) przesądzono, że wniosek właściciela nieruchomości o ustanowienie służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 3052 § 2) przerywa bieg terminu zasiedzenia tej służebności. W uzasadnieniu wskazano, odwołując się do wcześniejszego orzecznictwa, że przerwanie biegu przedawnienia nie musi zmierzać bezpośrednio do pozbawienia posiadacza posiadania nieruchomości, może także zmierzać do ustalenia prawa własności, do nowego ukształtowania stosunków prawnorzeczowych między właścicielem a posiadaczem, w tym do zmiany charakteru posiadania. Przyznanie właścicielowi prawa żądania ustanowienia służebności przesyłu za odpowiednim wynagrodzeniem (art. 3052 § 2) wskazuje, że celem ustawodawcy było przede wszystkim uregulowanie takich sytuacji w sposób umowny lub zastąpienie umowy orzeczeniem sądowym, co odpowiada interesom posiadacza i właściciela, jak również interesowi społecznemu, i jest najwłaściwszym sposobem uregulowania stosunków prawnorzeczowych wynikających z posiadania przez przedsiębiorstwo przesyłowe służebności przesyłu.

Właściciel występujący do sądu przeciwko posiadaczowi służebności przesyłu na podstawie art. 305² § 2 z żądaniem ustanowienia służebności przesyłu za wynagrodzeniem przejawia niewątpliwie aktywność skierowaną na podkreślenie, że jest właścicielem nieruchomości i korzysta ze swego prawa własności, chcąc uregulować zgodnie ze swoją wolą sposób korzystania przez posiadacza z nieruchomości. Pogląd ten powtórzono również w późniejszym orzecznictwie.

Ponadto przerywa niniejszy bieg również złożenie wniosku o zawezwanie do próby ugodowej w sprawie o ustanowienie służebności przesyłu na podstawie art. 3052 § 2 (tak wskazał to bowiem Sąd Najwyższy w uchwale z 21.01.2011 r., sygn. akt III CZP 124/10, Legalis; post. SN z 13.10.2011 r., sygn. akt V CSK 502/10, Legalis).

Wytoczenie powództwa o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści tej służebności

Natomiast nie przerywa biegu zasiedzenia służebności przesyłu wytoczenie powództwa o zasądzenie wynagrodzenia za bezumowne korzystanie z nieruchomości w zakresie odpowiadającym treści tej służebności [tak: uchw. SN z 26.11.2014 r., sygn. akt III CZP 45/14, Legalis].

Mając powyższe na uwadze, podnoszę, że chcąc przerwać bieg zasiedzenia przedmiotowej służebności, powinien Pan zdecydować się na jedno z powyższych rozwiązań:

• wystosować powództwo o ustanowienie służebności przesyłu za wynagrodzeniem
  LUB
• złożyć wniosek o zawezwanie do próby ugodowej.

Zgodnie bowiem ze wskazaną powyżej treścią art. 305²:

„§ 1. Jeżeli właściciel nieruchomości odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna dla właściwego korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, przedsiębiorca może żądać jej ustanowienia za odpowiednim wynagrodzeniem.

§ 2. Jeżeli przedsiębiorca odmawia zawarcia umowy o ustanowienie służebności przesyłu, a jest ona konieczna do korzystania z urządzeń, o których mowa w art. 49 § 1, właściciel nieruchomości może żądać odpowiedniego wynagrodzenia w zamian za ustanowienie służebności przesyłu”.

W zakresie formalizmu, oczywiście czynnością prostszą jest złożenie do odpowiedniego miejscowo sądu wniosku o zawezwanie do próby ugodowej. Jak wskazał to Sąd Najwyższy, niniejsza czynność również przerywa bieg zasiedzenia służebności przesyłu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21.01.2011 r. sygn. akt III CZP 124/10
3. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 26 listopada 2014 r., sygn. akt III CZP 45/14

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.