Ustalenie służebności przejazdu gdzie właściciel drogi nie żyje

Brak porozumienia po śmierci właścicielki – wystąpienie do sądu o ustanowienie drogi

Odpowiadając na Pana pytanie, wyjaśniam, że tak jest możliwość, a nawet konieczność w tej sytuacji wystąpienia z wnioskiem o ustanowienie służebności. Zawsze tam, gdzie nie ma możliwości ugodowego załatwienia sprawy – w drodze aktu notarialnego – istnieje możliwość wystąpienia do sądu. Sąd w przeciwieństwie do współwłaścicieli musi się Pana sprawą po prostu zająć.

Sprawy o ustanowienie służebności należą do dość częstych postępowań sądowych – jest ich mnóstwo, bo mało kto godzi się na obciążenie ich nieruchomości służebnością przejazdu i przechodu czy też mediów.

W tym przypadku ustanowienie służebności w drodze aktu notarialnego wymagałoby współdziałania wszystkich współwłaścicieli – spadkobierców bo jest to tzw. czynność przekraczająca zwykły zarząd rzeczą zaś art. 199 kodeksu cywilnego stanowi, że do rozporządzania rzeczą wspólną oraz do innych czynności, które przekraczają zakres zwykłego zarządu, potrzebna jest zgoda wszystkich współwłaścicieli.

Zobacz też: Ustanowienie służebności drogi

Wniosek i wskazanie spadkobierców właścicielki drogi wewnętrznej

Podstawę wniosku do sądu (odbywa się to bowiem w trybie nieprocesowym, a więc składa się wniosek, a nie pozew) stanowi art. 145 § 1 Kodeksu cywilnego, który mówi, że „jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna)”.

We wniosku o ustanowienie służebności musi Pan wskazać wszystkich tych współwłaścicieli – spadkobierców działki stanowiącej drogę – wymaga tego art. 626 § 1 Kodeksu cywilnego: „we wniosku o ustanowienie drogi koniecznej należy wskazać właścicieli wszystkich nieruchomości, przez które mogłaby prowadzić droga, aby nieruchomość wnioskodawcy miała odpowiedni dostęp do drogi publicznej”, niestety.

Jeżeli to jest w żaden sposób niemożliwe, to należy wskazać przynajmniej jednego ze współwłaścicieli. Co prawda art. 626 § 1 Kodeksu cywilnego zakłada, że we wniosku o ustanowienie drogi koniecznej należy wskazać właścicieli wszystkich nieruchomości, przez które mogłaby prowadzić droga, aby nieruchomość wnioskodawcy miała odpowiedni dostęp do drogi publicznej, ale z drugiej strony w nadal aktualnym postanowieniu Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 1983 r., sygn. akt III CRN 154/83, stwierdzono, że w razie niewskazania osoby zainteresowanej sąd nie oddala wniosku o ustanowienie służebności drogi koniecznej, lecz powinien wezwać tę osobę do udziału w sprawie. Może w ten sposób sąd wymusi na ich stwierdzenie nabycia spadku po zmarłej, a jeżeli nie, to pewnie zawiesi postępowanie, zobowiązując Pana do wskazania tych współwłaścicieli. Niestety muszę uprzedzić, że wcześniej czy później  ustalenie kręgu spadkobierców będzie konieczne dla uwzględnienia wniosku o ustanowienie służebności na konkretnej nieruchomości, bo postępowanie wymaga udziału w sprawie wszystkich współwłaścicieli.

Przeczytaj też: Warunki zabudowy droga wewnętrzna

Wykazanie interesu prawnego związanego z drogą wewnętrzną

Takie postanowienie sądu o ewentualnym zawieszeniu pozwoli Panu uprawdopodobnić swój interes prawny w złożeniu wniosku o stwierdzenie nabycia spadku samodzielnie. Zgodnie bowiem z art. 1025 § 1 Kodeksu cywilnego sąd na wniosek osoby mającej w tym interes stwierdza nabycie spadku przez spadkobiercę. Interes prawny trzeba przed sądem wykazać i tu czasem jest problem. W przypadku posiadania takiego postanowienia nie będzie Pan miał problemu z przekonaniem sądu o tym, że ma Pan interes prawny w żądaniu stwierdzenia nabycia spadku.

Zobacz również: Media w drodze prywatnej

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.