• Autor: Eliza Rumowska
Czytałem, że służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania służebności przez 10 lat. W akcie notarialnym mamy wpisane niewykonywanie przez 10 lat, stwierdzone przez właściciela sąsiedniej działki. Czy musimy coś jeszcze zrobić, żeby służebność wygasła, czy wystarczy nam ten wpis w akcie notarialnym?
Aby doprowadzić do usunięcia służebności z księgi wieczystej należy przeprowadzić postępowanie przed sądem cywilnym stwierdzające wygaśnięcie służebności w wyniku jej niewykonywania.
Kodeks cywilny dokładnie tak definiuje przesłanki wygaśnięcia:
„Art. 293. [Wygaśnięcie]
§ 1. Służebność gruntowa wygasa wskutek niewykonywania przez lat dziesięć.”
Zgodnie z komentarzem do tego przepisu – Art. 293 określa termin wygaśnięcia służebności gruntowych na 10 lat; dotyczy on zarówno służebności czynnych, jak i biernych polegających na obowiązku nieczynienia. W pierwszym wypadku za koniec terminu uznać należy upływ dnia, który datą odpowiada dniowi, w którym uprawniony zaprzestał wykonywania służebności, a w drugim – upływ dnia, który datą odpowiada dniowi, w którym na nieruchomości powstał stan sprzeczny z treścią służebności (art. 112).
Zobacz też: Wygaśnięcie służebności gruntowej
Jeżeli służebność była wpisana do księgi wieczystej i mimo wygaśnięcia nie została wykreślona, nabywca nieruchomości władnącej może nabyć – dzięki działaniu rękojmi wiary publicznej ksiąg wieczystych (art. 5 u.k.w.h.) – służebność gruntową, mimo że wygasła ona wskutek jej niewykonywania (uchwała SN z dnia 8 kwietnia 1983 r., III CZP 8/83, OSNCP 1983, nr 11, poz. 173). Służebność przesyłu wygasa zawsze wraz z zakończeniem likwidacji przedsiębiorstwa, jednakże wpis potrzebny do wykreślenia jej z księgi wieczystej może nastąpić, gdy wygaśnięcie zostanie wykazane orzeczeniem sądu lub innymi odpowiednimi dokumentami (art. 31 ust. 2 u.k.w.h.).
Warto więc zadbać o to, by takie postępowanie przeprowadzić w celu stwierdzenia wygaśnięcia służebności i w oparciu o uzyskane postanowienie dokonać wykreślenia jej z księgi wieczystej.
Właścicielka działki rekreacyjnej zauważyła, że sąsiad nie korzysta z prawa przechodu od ponad 12 lat – ogrodził swoją posesję z innej strony i zbudował nową bramę. Po rozmowie z notariuszem uzyskała oświadczenie sąsiada, a następnie złożyła pozew do sądu, który stwierdził wygaśnięcie służebności.
Mieszkaniec wsi odziedziczył działkę z wpisaną służebnością drogi, z której jednak nikt nie korzystał od kilkunastu lat – sąsiednia posesja została sprzedana i dojazd zapewniono inną drogą. W sądzie uzyskał postanowienie o wygaśnięciu służebności, co pozwoliło mu wykreślić ją z księgi wieczystej.
Rodzina kupiła dom na przedmieściach z wpisaną służebnością przejazdu dla sąsiadów. Okazało się jednak, że od ponad 10 lat nikt nie korzystał z tej drogi – sąsiedzi mieli nowy wjazd. Po zebraniu dowodów i złożeniu wniosku sąd wydał orzeczenie, które umożliwiło wykreślenie służebności.
Samo niewykonywanie służebności przez 10 lat nie wystarczy do jej wykreślenia z księgi wieczystej. Konieczne jest uzyskanie sądowego stwierdzenia jej wygaśnięcia, na podstawie którego można złożyć wniosek o wykreślenie. Choć wpis w akcie notarialnym może stanowić dowód, nie zastępuje on orzeczenia sądu. Warto więc zadbać o formalne potwierdzenie, aby uniknąć przyszłych sporów i nieporozumień.
Potrzebujesz pomocy w sprawie służebności lub wykreślenia jej z księgi wieczystej? Skorzystaj z naszej porady prawnej online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Przeanalizujemy Twoją sytuację, pomożemy przygotować odpowiednie dokumenty i wskażemy najlepsze rozwiązanie.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 8 kwietnia 1983 r., III CZP 8/83
3. Ustawa z dnia 6 lipca 1982 r. o księgach wieczystych i hipotece - Dz.U. 1982 nr 19 poz. 147
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
Zapytaj prawnika