Żądanie opłat za korzystanie z drogi dojazdowej

Od kilku lat jestem właścicielem drogi dojazdowej do kilku firm. Drogę tę musiałem kupić wraz z inną działką potrzebną do inwestycji. Czy mogę żądać opłat za korzystanie z drogi dojazdowej, za jej konserwację i zwrot części poniesionych kosztów?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Żądanie opłat za korzystanie z drogi dojazdowej

Jaki jest cel ustanowienia służebności gruntowej?

Na wstępie wyjaśnienia wymaga, na czym polega oraz jaki jest cel ustanowienia służebności gruntowej. W myśl art. 285 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego (K.c.) – nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Służebność drogi koniecznej której ustanowienie następuje na nieruchomości sąsiedniej 

Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części, nie może mieć na celu tylko samej wygody właściciela nieruchomości władnącej, jeżeli nie towarzyszy temu zwiększenie jej gospodarczej użyteczności. Rodzajem służebności gruntowej jest służebność drogi koniecznej, której ustanowienie następuje na nieruchomości sąsiedniej wówczas, gdy nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich. Przeprowadzenie drogi koniecznej następuje z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić, a przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy (por. art. 145 § 1 i 2 K.c.).

Zatem celem służebności gruntowej jest jedynie zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części, zaś właściciel nieruchomości obciążonej musi znosić niedogodności związane z ustanowieniem służebności, natomiast w sytuacji ustanowienia służebności przechodu i przejazdu musi liczyć się z faktem przejeżdżania przez nieruchomość samochodów, bądź innych pojazdów oraz przechodzeniem przez nieruchomość ludzi, bądź zwierząt.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Na kim spoczywa obowiązek utrzymania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej?

 Kwestię utrzymania drogi, a więc i jej wykonania, reguluje art. 289 § 1 K.c.: „W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej”. Zakres tego obowiązku został doprecyzowany w orzecznictwie Sądu Najwyższego, np. w wyroku z dnia 15 czerwca 2010 r. (sygn. akt II CSK 30/10) stwierdzającym, że: „Obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności drogi koniecznej [szczególnego rodzaju służebności drogowej] w braku odmiennej umowy obejmuje swoim zakresem zarówno obowiązek wybudowania odpowiednich urządzeń, jeśli są potrzebne (utwardzenie drogi), jak i późniejsze ich utrzymywanie w należytym stanie, stosownie do sposobu korzystania z drogi (…)”.

Treść służebności obejmuje obowiązek użytkownika drogi do utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności, a więc prace (np. utwardzenie drogi), które muszą dotyczyć wyłącznie urządzenia służącego do wykonywania służebności, a których cel jest zbieżny z celem służebności.

Proszę więc zapoznać się z treścią wpisu z akcie dotyczącym zakresu ustanowionej służebności. Akt jest w KW Pana nieruchomości. Jeśli nic innego nie wynika z jego treści – koszty utrzymania służebności obciążają korzystających z tej służebności.

Kliknij tutaj i zapytaj prawnika online ›

Przykłady

Pan Marek kupił działkę przemysłową wraz z drogą dojazdową, z której codziennie korzystają trzy sąsiednie firmy. Początkowo nie planował pobierania opłat, ale po kilku zimach i kosztownych naprawach nawierzchni postanowił wystąpić do sąsiadów z propozycją współfinansowania utrzymania drogi.

 

Pani Anna odziedziczyła grunt rolny, przez który przebiega utwardzona droga dojazdowa do sąsiednich posesji. Droga była użytkowana od lat, ale nigdy nie została formalnie uregulowana. Po przeanalizowaniu wpisów w księdze wieczystej odkryła, że służebność drogi koniecznej została wpisana na rzecz jednego z sąsiadów, co pozwoliło jej wystąpić o udział w kosztach bieżącego utrzymania.

 

Firma transportowa, która prowadzi działalność przy końcu prywatnej drogi należącej do wspólnoty, codziennie eksploatuje ją ciężkim sprzętem. Z czasem nawierzchnia uległa zniszczeniu. Właściciele drogi, nie znajdując żadnych zapisów o obowiązku współfinansowania, zawarli z firmą pisemne porozumienie regulujące opłaty za przejazd i utrzymanie drogi.

Podsumowanie

Właściciel nieruchomości, przez którą przebiega droga dojazdowa wykorzystywana na podstawie służebności gruntowej, co do zasady nie może domagać się opłat, jeśli nie przewiduje tego umowa lub wpis w księdze wieczystej. Obowiązek utrzymania drogi, w tym jej konserwacji czy utwardzenia, spoczywa na właścicielu nieruchomości władnącej, czyli korzystającej ze służebności. Dlatego kluczowe znaczenie ma treść aktu ustanawiającego służebność oraz to, czy wprowadza on jakiekolwiek zasady współfinansowania lub inne zobowiązania wobec właściciela gruntu, przez który droga przebiega.

Oferta porad prawnych

Jeśli masz wątpliwości dotyczące służebności, opłat za korzystanie z drogi lub obowiązków związanych z jej utrzymaniem, skorzystaj z naszej porady prawnej online. Szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu otrzymasz rzetelną odpowiedź dostosowaną do Twojej sytuacji oraz pomoc w analizie dokumentów i wpisów w księdze wieczystej.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 15 czerwca 2010 r. sygn. akt II CSK 30/10

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Izabela Nowacka-Marzeion

O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion

Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl