Czy droga służebna musi mieć osobny numer działki?
• Autor: Eliza Rumowska
Kupiłem gospodarstwo rolne. Droga dojazdowa do niego prowadzi przez inną działkę (której jestem częściowym współwłaścicielem). Otrzymałem mapę od geodety z wyznaczoną drogą służebną (dojazdową) – jednak nie ma ona osobnego numeru działki. Czy to zgodne z prawem? Czy takie wyznaczenie musi być potwierdzone przez sąd?
Czy droga służebna jest odrębną działką?
Wyznaczona droga ma charakter służebności i nie musi (wręcz nie może) być wyznaczona jako odrębna działka. Aby mieć pewność, że otrzymana od geodety mapa odzwierciedla stan prawny ustanowionej służebności, proszę udać się do starostwa powiatowego i w wydziale geodezji sprawdzić, czy w ewidencji gruntów na tej działce wykazano służebność. Zawsze bowiem jako do źródła obiektywnego stanu geodezyjnego i zakresu własności – należy sięgać i wskazywać zasoby geodezyjne z rejestru publicznego, jakim jest ewidencja gruntów prowadzona przez starostwa powiatowe. Proszę także dokładnie przeczytać akt notarialny, którym nabył Pan działkę – czy w opisie nieruchomości pojawia się ta służebność? Jeżeli wykazano ją w ewidencji gruntów – ma Pan prawo wpisać ją nawet do KW (księgi wieczystej). Jednak powtarzam – droga służebna nie musi być oddzielną działką – jest to bowiem ciężar na cudzej nieruchomości bez odebrania własności i nadawania odrębnych nr ewidencyjnych, a jedynie wyznaczona geodezyjnie do korzystania wg jej zakresu.
Obciążenie nieruchomości na rzecz właściciela innej nieruchomości
Kodeks cywilny w tej materii stanowi:
„Art. 285. [Służebność gruntowa]
§ 1. Nieruchomość można obciążyć na rzecz właściciela innej nieruchomości (nieruchomości władnącej) prawem, którego treść polega bądź na tym, że właściciel nieruchomości władnącej może korzystać w oznaczonym zakresie z nieruchomości obciążonej, bądź na tym, że właściciel nieruchomości obciążonej zostaje ograniczony w możności dokonywania w stosunku do niej określonych działań, bądź też na tym, że właścicielowi nieruchomości obciążonej nie wolno wykonywać określonych uprawnień, które mu względem nieruchomości władnącej przysługują na podstawie przepisów o treści i wykonywaniu własności (służebność gruntowa).
§ 2. Służebność gruntowa może mieć jedynie na celu zwiększenie użyteczności nieruchomości władnącej lub jej oznaczonej części”.
Kodeks także przewiduje w zakresie jej treści i utrzymania infrastruktury służebnej:
Zakres i sposób wykonywania służebności gruntowej
„Art. 287. [Zakres i sposób wykonywania]
Zakres służebności gruntowej i sposób jej wykonywania oznacza się, w braku innych danych, według zasad współżycia społecznego przy uwzględnieniu zwyczajów miejscowych.
Art. 289. [Obowiązek utrzymywania urządzeń]
§ 1. W braku odmiennej umowy obowiązek utrzymywania urządzeń potrzebnych do wykonywania służebności gruntowej obciąża właściciela nieruchomości władnącej”.
Warto więc sprawdzić według powyższych moich wskazań – jak i gdzie służebność wykazano.
Przykłady
Pan Andrzej kupił gospodarstwo rolne z pięknym widokiem na dolinę. Jedyny dojazd do jego nowej nieruchomości prowadził przez grunt sąsiada, który zgodził się na ustanowienie służebności przejazdu. Geodeta sporządził mapę z zaznaczoną trasą dojazdu, ale nie nadano jej osobnego numeru działki. Andrzej początkowo myślał, że coś jest nie tak, ale po rozmowie w starostwie dowiedział się, że wszystko odbywa się zgodnie z przepisami – służebność nie musi mieć odrębnego numeru ewidencyjnego, bo nie jest osobną nieruchomością.
Pani Marta odziedziczyła dom na wsi, do którego prowadziła stara droga biegnąca przez pole należące do jej kuzyna. Nie było między nimi konfliktu, ale chciała mieć pewność, że dojazd jest uregulowany prawnie. Po konsultacji z prawnikiem ustalono, że służebność była już wpisana w księdze wieczystej kuzyna, a na mapie geodety zaznaczono jej przebieg. Nie było potrzeby tworzenia nowej działki – służebność funkcjonowała jako prawo do korzystania z cudzej nieruchomości.
Pan Tomek jako współwłaściciel gruntu, przez który przebiega dojazd do innej nieruchomości, obawiał się, że ustanowienie służebności będzie oznaczało konieczność „wydzielenia” osobnej działki. Okazało się jednak, że jego obawy były niepotrzebne – służebność została tylko oznaczona na mapie, a nie wydzielona geodezyjnie. Starostwo potwierdziło, że taka forma jest zgodna z ewidencją gruntów, a Tomek nie traci udziału w gruncie – jedynie musi respektować prawo przejazdu.
Podsumowanie
Droga służebna nie musi mieć odrębnego numeru działki, ponieważ nie jest samodzielną nieruchomością – stanowi jedynie prawo do korzystania z cudzego gruntu w określonym zakresie. Jej przebieg może być wyznaczony na mapie geodezyjnej, ale kluczowe znaczenie ma to, czy służebność została ujawniona w ewidencji gruntów lub księdze wieczystej. Aby uniknąć nieporozumień, warto sprawdzić zarówno dane geodezyjne w starostwie, jak i zapisy w akcie notarialnym oraz KW. Służebność gruntowa to forma ograniczenia prawa własności, nie wymagająca tworzenia nowej działki, lecz jasno określonego zakresu korzystania.
Oferta porad prawnych
Potrzebujesz pewności, że Twoja sytuacja prawna z drogą dojazdową jest zgodna z przepisami? Skonsultuj się z naszymi prawnikami online – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Prześlij dokumenty, opisz problem, a my przygotujemy precyzyjną opinię prawną dostosowaną do Twojej sprawy. Wejdź na eporady24.pl i zyskaj spokój ducha już dziś.
Źródła:
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Eliza Rumowska
Absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Warszawskiego prawniczka. Specjalizuje się w prawie cywilnym, zwłaszcza w prawie konsumenckim (reklamacje, gwarancje itp.). Z serwisem ePorady24 związana od początku jego istnienia, udzielała porad w najbardziej złożonych sprawach. W swej wieloletniej karierze pracowała jako powiatowy rzecznik konsumentów, sekretarz gminy, inspektor ds. kredytów oraz radca w TP SA. Od 2008 r. prowadzi własne biuro prawne, jako prokurent obsługuje trzy spółki prawa handlowego, współpracuje z samorządem terytorialnym przy realizacji programów dotowanych z UE.
prawnicy z dużym doświadczeniem
Zapytaj prawnika
NAJNOWSZE
» Służebność drogi, zagrodzenie i kwestie związane z podłączeniem prądu na działce
» Odszkodowanie za ukrytą kanalizację na działce
» Jak określić wartość przedmiotu sporu w sprawie o zasiedzenie drogi koniecznej?
» Jak zabezpieczyć prawo do służebności po śmierci właściciela mieszkania bez księgi wieczystej?
» Służebność mieszkania jako ochrona dla małżonka, jak uniknąć konfliktów po śmierci?
Polecamy
Zadaj pytanie »
- Zmuszenie gminy do przygotowania drogi dojazdowej do działki budowlanej
- Czy muszę wyrazić zgodę na przeprowadzenie kabla na mojej ziemi?
- Przesunięcie słupa elektrycznego na koszt zakładu energetycznego
- Przesunięcie słupa do granicy działki a pokrycie kosztów przez energetykę
- Linie średniego napięcia na posesji
- Minimalna szerokość drogi dojazdowej - 3 m czy 5 m?
