• Data: 2024-01-04 • Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Wraz z żoną jesteśmy właścicielami nieruchomości zabudowanej budynkiem mieszkalnym, w którym prawo do korzystania z parteru (praktycznie odrębne mieszkanie) posiadali teściowie, a teraz tylko teściowa (teść zmarł dwa miesiące temu). W akcie notarialnym, na podstawie którego uzyskaliśmy własność nieruchomości, jest zapisane prawo teściów do korzystania z ogrodu i współkorzystania z piwnic. Po śmierci teścia druga córka (moja szwagierka), która tu nie mieszka i nie jest zameldowana, kilka razy w tygodniu odwiedza swoją mamę i porusza się po całej nieruchomości, powołując się na „pomoc” mamie. Mama jest w pełni sprawna. Dodatkowo wizyty babci składa córka szwagierki. Wizyty te są mocno uciążliwie z uwagi na dość aroganckie i prowokacyjne zachowanie „gości”. Do tej pory tolerowaliśmy to dla świętego spokoju. Teraz już trudno to znieść, ponieważ wizyty odbywają się w dowolnych porach. Dodatkowo teściowa bez naszej wiedzy i zgody udostępniła klucze do naszego domu swojej córce i wnuczce (nie wiemy, komu jeszcze). Jak ograniczyć ilość wizyt, co jeżeli wymienimy zamki, a teściowa znów udostępni klucz do skopiowania?
Zgodnie z art. 301 Kodeksu cywilnego mający służebność mieszkania może przyjąć na mieszkanie małżonka i dzieci małoletnie. Inne osoby może przyjąć tylko wtedy, gdy są przez niego utrzymywane albo potrzebne przy prowadzeniu gospodarstwa domowego.
Przepisy prawa wprost nie regulują kwestii przyjmowania gości, niemniej mając na uwadze zasady wykładni prawa oraz art. 5 Kodeksu cywilnego (tj. zasady współżycia społecznego), należy uznać, że teściowa może przyjmować gości, mogą poruszać się po pomieszczeniach dla niej przeznaczonych.
Oczywiście wszystko pod warunkiem, że w powszechnym odczuciu gościna ta nadmiernie nie utrudnia korzystania z nieruchomości. Proszę zwrócić uwagę, że nie chodzi tu o jakiekolwiek zakłócanie korzystania z nieruchomości, ale tylko takie, które w odczuciu społecznym zostałoby uznane za nadmierne (zbyt uciążliwe).
Istotny dla rozstrzygnięcia Pani sprawy jest także fakt, że utrzymywanie stałych kontaktów i podtrzymywanie więzi rodzinnych służy celowi, z którego powodu ustanowiona została dożywotnia służebność mieszkania. Jeśli jednak goście są uciążliwi, proszę najpierw uch upomnieć.
Nie wydaje mi się, aby teściowa nadużywała swojej służebności, skoro może przyjąć na mieszkanie osoby, które pomagają jej w życiu, wprowadzeniu jej spraw. Wówczas jest oczywiste, że mogą wchodzić do domu, kiedy chcą, i mieć klucz. Jeśli jednak nie są to osoby niezbędne do prowadzenia jej spraw, to można uznać, że teściowa postępuje niezgodnie z treścią służebności.
Zgodnie z 303 „jeżeli uprawniony z tytułu służebności osobistej dopuszcza się rażących uchybień przy wykonywaniu swego prawa, właściciel nieruchomości obciążonej może żądać zamiany służebności na rentę”. Moglibyście żądać zmiany treści służebności na rentę, ale raczej nie o to chodzi. Teściowa i tak zostanie w domu. Możecie zmienić zamki i dać jeden klucz teściowej. Prawo tego nie zabrania.
W sytuacji, gdy uciążliwe wizyty rodziny u teściowej posiadającej służebność mieszkania stają się problematyczne, kluczowe jest znalezienie kompromisu. Warto zacząć od spokojnej rozmowy, podczas której można ustalić zasady dotyczące godzin odwiedzin i dostępu do kluczy. Jeśli to nie przyniesie efektu, zmiana zamków oraz udostępnienie klucza wyłącznie teściowej jest zgodne z prawem. W skrajnych przypadkach, gdy teściowa uporczywie narusza zasady służebności, można rozważyć żądanie zamiany tego prawa na rentę. Rozsądne podejście, rozmowa i ewentualne wsparcie mediatora mogą pomóc w rozwiązaniu konfliktu bez eskalacji problemu.
Jeśli zmagasz się z problemami związanymi ze służebnością mieszkania, uciążliwymi wizytami rodziny lub innymi kwestiami prawnymi dotyczącymi nieruchomości, skorzystaj z naszej pomocy online. Oferujemy szybkie i profesjonalne porady prawne, które pomogą Ci znaleźć najlepsze rozwiązanie i chronić Twoje prawa. Skontaktuj się z nami, aby uzyskać indywidualne wsparcie dostosowane do Twojej sytuacji.
1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.
Zapytaj prawnika - porady prawne online
O autorze: Izabela Nowacka-Marzeion
Magister prawa, absolwentka Wydziału Prawa Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie. Doświadczenie zdobyła w ogólnopolskiej sieci kancelarii prawniczych, po czym podjęła samodzielną praktykę. Specjalizuje się w prawie cywilnym, rodzinnym, pracy oraz ubezpieczeń społecznych. Posiada bogate doświadczenie w procedurach administracyjnych, prawem budowlanym oraz postępowaniach cywilnych. Prywatnie interesuje się sukcesją i planowaniem spadkowym oraz zabezpieczeniem firm.
Zapytaj prawnika