Przepisanie domu za opiekę a zachowek

Uprawnienia wdowy i dzieci do zachowku po teściach

Uprawnienie do zachowku wynika z art. 991 Kodeksu cywilnego (K.c.), zgodnie z którym:

„§ 1. Zstępnym, małżonkowi oraz rodzicom spadkodawcy, którzy byliby powołani do spadku z ustawy, należą się, jeżeli uprawniony jest trwale niezdolny do pracy albo jeżeli zstępny uprawniony jest małoletni – dwie trzecie wartości udziału spadkowego, który by mu przypadał przy dziedziczeniu ustawowym, w innych zaś wypadkach – połowa wartości tego udziału (zachowek).

§ 2. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia”.

Z cytowanego powyżej przepisu wynikają następujące zasady:

• roszczenie z tytułu zachowku jest zawsze roszczeniem o zapłatę określonej sumy pieniężnej (równowartość w pieniądzu 2/3 – gdy uprawniony do zachowku jest trwale niezdolny do pracy albo małoletni lub 1/2 udziału spadkowego – w pozostałych wypadkach – przysługującego spadkobiercy ustawowemu, który nie został powołany do dziedziczenia z mocy testamentu);
• roszczenie z tytułu zachowku przysługuje wtedy, gdy dany spadkobierca należy do kręgu spadkobierców ustawowych, a przy dziedziczeniu testamentowym nie został powołany do spadku i nie otrzymał od spadkodawcy darowizny i/lub zapisu w testamencie; należy pamiętać, że o zachowek można wystąpić tylko w ściśle określonym okresie czasu.

Termin na żądanie zachowku wynosi 5 lat od dnia śmierci spadkodawcy lub od dnia otwarcia i ogłoszenia testamentu, jeżeli zmarły taki testament pozostawił.

Zobacz też: Dożywocie a zachowek dla rodzeństwa

Umowa dożywocia a zachowek

Pani dzieciom jako zstępnym Pani zmarłego męża będzie należał się zachowek po śmierci dziadka pod warunkiem jednak, że dom został przekazany Pani szwagrowi umową darowizny z zastrzeżeniem służebności osobistej mieszkania dla darczyńców. Nie napisała Pani, jaka była to dokładnie umowa, a jest to w Pani sprawie rzecz najważniejsza – jakiego typu była to umowa? Jeżeli taka, jak napisałam powyżej, to zachowek dla Pani dzieci należy się. Jeżeli jednak nie była to umowa darowizny, ale umowa dożywocia, wówczas niestety zachowek nie będzie się należał. Umowa dożywocia jest niestety jedną z tych właśnie umów, od których zachowek się nie należy nawet dla osób, które mają do tego prawo. Zatem najważniejsze w Pani sprawie jest obecnie sprawdzenie dokładnie, za pomocą jakiej umowy teściowie przekazali dom dla Pani szwagra. Jeżeli będzie miała Pani taką możliwość, proszę o przesłanie do mnie zdjęć aktu notarialnego tej umowy, wówczas powiem Pani na 100%, jaka to była umowa. 

Przeczytaj też: Testament za dożywotnią opiekę

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.