Czy wierzyciele mogą żądać ode mnie spłaty długów dożywotnika?

• Autor: Tomasz Krupiński

Jestem właścicielem nieruchomości na mocy notarialnej umowy dożywocia. Niedawno dowiedziałem się, że dożywotnik ma długi. Dodam, że jest on dla mnie osobą obcą. Od dłuższego czasu przebywa za granicą, nawet nie jest w Polsce zameldowany. Nie mam z nim kontaktu. Czy komornik może wejść do mojego domu i dokonać egzekucji? Wiem, że wierzyciele mogą dochodzić spłaty długów, powołując się na skargą pauliańską. Czy w moim przypadku byłaby ona zasadna? Czy grozi mi spłacanie długów dożywotnika? Sprawę utrudnia fakt, że ja też na stałe przebywam za granicą. Jak wybrnąć z tej sytuacji?

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Czy wierzyciele mogą żądać ode mnie spłaty długów dożywotnika?

Przesłanki skargi pauliańskiej

„(…) Przesłankami skargi pauliańskiej są: pokrzywdzenie wierzycieli, jeżeli wskutek czynności prawnej dłużnika osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową, działanie dłużnika ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, wiedza (lub możliwość) – przy zachowaniu należytej staranności – dowiedzenia się o tym przez osobę trzecią. W okolicznościach rozpatrywanej sprawy bezsporny jest fakt, że wskazana przez powoda osoba trzecia pozostawała w bliskim stosunku z dłużnikami, a zatem zachodziło domniemanie, że osoba ta wiedziała, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 527 § 3 K.c.). O ile ciężar udowodnienia istnienia trzech pierwszych przesłanek spoczywał na powodzie jako wierzycielu (art. 6), to obalenie tego domniemania winno być przeprowadzone przez pozwaną osobę trzecią. Wyjaśnieniu podlegała także kwestia, czy korzyść majątkowa ewentualnie uzyskana przez osobę trzecią była bezpłatna (jak utrzymywał powód), gdyż wówczas wierzyciel mógłby żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba ta nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli (art. 528 K.c.)” – wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie, Wydział I Cywilny z dnia 11 października 2012 r., sygn. akt. I ACa 259/12.

Czynność prawna w postaci umowy o dożywocie była dokonana z pokrzywdzeniem wierzycieli, gdyż na jej skutek dłużnik stał się niewypłacalny w wyższym stopniu niż był przed dokonaniem tej czynności.

Zobacz też: Umowa dożywocia a długi

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Pokrzywdzenie wierzycieli

Poza tym wskazać należy również na regulację wynikającą z przepisu art. 528 Kodeksu cywilnego (K.c.) – jeżeli wskutek czynności prawnej dokonanej przez dłużnika z pokrzywdzeniem wierzycieli osoba trzecia uzyskała korzyść majątkową bezpłatnie, wierzyciel może żądać uznania czynności za bezskuteczną, chociażby osoba trzecia nie wiedziała i nawet przy zachowaniu należytej staranności nie mogła się dowiedzieć, że dłużnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli.

W orzecznictwie Sądu Najwyższego przyjmuje się, że przez pojęcie odpłatności w rozumieniu przepisów regulujących roszczenia pauliańskie należy przyjmować w zasadzie jedynie pełny ekwiwalent korzyści majątkowej (wyrok z dnia 16 września 2011 roku w sprawie IV CSK 624/10).

W niniejszej sprawie takiej ekwiwalentności brak. Nawet co się tyczy umowy nazwanej umową dożywocia.

Komornik nie będzie egzekwował żadnych świadczeń od Pana. Skutkiem skargi pauliańskiej jest unieważnienie czynności sprzedaży. W konsekwencji własność „wraca” do sprzedającego. Pan niejako traci prawo własności. Wówczas wierzyciel może egzekwować roszczenie, ale bezpośrednio od dłużnika.

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Tomasz Krupiński

O autorze: Tomasz Krupiński

Administrator portalu ePorady24, radca prawny z kilkunastoletnim doświadczeniem, magister prawa, absolwent Wydziału Prawa Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. Specjalizuje się w prawie nieruchomości i prawie lokalowym (wykup mieszkań, najem, eksmisje, zasiedzenia itp.) oraz w prawie rodzinnym (rozwody, alimenty, podział majątku itp.). Doradza też wspólnotom mieszkaniowym i zarządcom nieruchomości (sam również ma uprawnienia zarządcy). Prowadzi własną kancelarię i reprezentuje naszych klientów w sądach.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl

Szukamy prawnika »