Wystąpienie o ustanowienie nowej służebności drogi

Ustanowienie drogi koniecznej

Jeżeli Pani nieruchomość jest pozbawiona dostępu do drogi publicznej to jak najbardziej może Pani wystąpić na drogę sądową o ustanowienie drogi koniecznej. Problemem jest jednak to, iż obecnie posiadają Państwo już służebność i nawet po jej uchyleniu, będzie po niej ślad w księdze wieczystej – sąd może więc mieć wątpliwość, czy robienie nowej służebności – nawet krótszej – będzie zasadne.

Zgodnie bowiem z treścią art. 145 Kodeksu cywilnego:

„§ 1. Jeżeli nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej lub do należących do tej nieruchomości budynków gospodarskich, właściciel może żądać od właścicieli gruntów sąsiednich ustanowienia za wynagrodzeniem potrzebnej służebności drogowej (droga konieczna).

§ 2. Przeprowadzenie drogi koniecznej nastąpi z uwzględnieniem potrzeb nieruchomości niemającej dostępu do drogi publicznej oraz z najmniejszym obciążeniem gruntów, przez które droga ma prowadzić. Jeżeli potrzeba ustanowienia drogi jest następstwem sprzedaży gruntu lub innej czynności prawnej, a między interesowanymi nie dojdzie do porozumienia, sąd zarządzi, o ile to jest możliwe, przeprowadzenie drogi przez grunty, które były przedmiotem tej czynności prawnej.

§ 3. Przeprowadzenie drogi koniecznej powinno uwzględniać interes społeczno-gospodarczy”.

Służebność drogi dojazdowej

Przepis art. 145  kreuje roszczenie o ustanowienie służebności drogi koniecznej. Roszczenie to może być dochodzone na drodze sądowej. Nie ma jednak przeszkód, aby właściciel nieruchomości potencjalnie obciążonej uczynił mu zadość, dobrowolnie zawierając umowę o ustanowienie tej służebności (tak np. Z. Gołba, Służebności gruntowe, s. 99). Możliwe jest także zawarcie ugody sądowej w toku postępowania o ustanowienie służebności drogi koniecznej (tak m.in. B. Bladowski, A. Gola, Służebności gruntowe, s. 22), przy czym w takim wypadku nie ma wymogu, aby właściciel nieruchomości obciążonej złożył swoje oświadczenie w formie aktu notarialnego (zob. orz. SN z 13.10.1955 r., sygn. akt III CR 599/55, OSNCK 1956, Nr 3, poz. 78). Służebność drogi koniecznej może powstać ponadto przez zasiedzenie (W. Kocon, Droga konieczna, s. 54).

Jak słusznie uznano w postanowieniu SN z 21.6.2011 r. (sygn. akt I CSK 646/10), „możliwość ustanowienia służebności drogi koniecznej ograniczona jest, zgodnie z art. 145 § 1 KC, do wypadku, w którym nieruchomość nie ma odpowiedniego dostępu do drogi publicznej. Instytucja ta nie może służyć wygodzie właścicieli działki władnącej, kosztem ograniczenia prawa właściciela działki obciążonej. Chodzi o odpowiedni, nie zaś o łatwiejszy dostęp do drogi publicznej”.

Dostęp do drogi i starania o inny dojazd

Dlatego też, jak wynika z powyższe opinii orzecznictwa, Państwa roszczenie – wobec obecnego posiadania dostępu do drogi publicznej – może okazać się niezasadne, bowiem ustanowienie służebności na nieruchomości, która posiada wielu współwłaścicieli, wobec posiadania obecnego dostępu do drogi publicznej, może nie być zgodne z interesem społeczno-gospodarczym w myśl art. 145. Jeżeli jednak rodzicom zacznie przeszkadzać służebność, bowiem postawią na nieruchomości dom lub inny budynek, który uniemożliwi korzystanie ze służebności, roszczenie będzie na pewno bardziej zasadne.

Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej  ▼▼▼