Nieodpłatna służebność a koszty utrzymania domu i remonty

Dożywotnia nieodpłatna służebność mieszkania

Żądania Pani pasierbicy w zakresie zasadności lub nie można ocenić jedynie po zapoznaniu się z treścią aktu notarialnego. Domyślam się, że Pani mąż nie żyje, zaś za życia przekazał własność domu swojej córce (Pani pasierbicy), a na Pani rzecz ustanowił służebność. To bardzo ważne, abym mogła zapoznać się z treścią zapisów zawartych w akcie notarialnym. Jeżeli ma Pani możliwość jego zeskanowania – proszę o przesłanie skanu aktu notarialnego.

Jednak już na podstawie opisu sprawy – jeżeli służebność jest nieodpłatna, to ze swej istoty nie może pociągać za sobą kosztów remontów, podatków, opłat i utrzymania nieruchomości. Dlatego też żądania pasierbicy są bezprawne. Jednak dla pewności należy sprawdzić, czy w akcie notarialnym nie przewidziano innych postanowień.

Jeżeli pasierbica będzie Panią nękała – proszę wystosować ostrzeżenie pisemne, z którego będzie wynikać, iż będzie Pani musiała dochodzić swych praw przed sądem lub żądać zamiany dożywocia na rentę.

Zobacz też: Nieodpłatna służebność mieszkania

Przepisy Kodeksu cywilnego regulujące kwestie dożywocia oraz praw i obowiązków obu stron umowy

Pomocniczo mają tu zastosowanie przepisy Kodeksu cywilnego regulujące kwestie dożywocia oraz praw i obowiązków obu stron umowy:

„Art. 908. § 1. Jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym.

§ 2. Jeżeli w umowie o dożywocie nabywca nieruchomości zobowiązał się obciążyć ją na rzecz zbywcy użytkowaniem, którego wykonywanie jest ograniczone do części nieruchomości, służebnością mieszkania lub inną służebnością osobistą albo spełniać powtarzające się świadczenia w pieniądzach lub w rzeczach oznaczonych co do gatunku, użytkowanie, służebność osobista oraz uprawnienie do powtarzających się świadczeń należą do treści prawa dożywocia.

§ 3. Dożywocie można zastrzec także na rzecz osoby bliskiej zbywcy nieruchomości.

(…)

Art. 910. § 1. Przeniesienie własności nieruchomości na podstawie umowy o dożywocie następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia. Do takiego obciążenia stosuje się odpowiednio przepisy o prawach rzeczowych ograniczonych.

§ 2. W razie zbycia nieruchomości obciążonej prawem dożywocia nabywca ponosi także osobistą odpowiedzialność za świadczenia tym prawem objęte, chyba że stały się wymagalne w czasie, kiedy nieruchomość nie była jego własnością. Osobista odpowiedzialność współwłaścicieli jest solidarna.

Art. 911. Prawo dożywocia ustanowione na rzecz kilku osób ulega w razie śmierci jednej z tych osób odpowiedniemu zmniejszeniu.

Art. 912. Prawo dożywocia jest niezbywalne.

Art. 913. § 1. Jeżeli z jakichkolwiek powodów wytworzą się między dożywotnikiem a zobowiązanym takie stosunki, że nie można wymagać od stron, żeby pozostawały nadal w bezpośredniej ze sobą styczności, sąd na żądanie jednej z nich zamieni wszystkie lub niektóre uprawnienia objęte treścią prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.

§ 2. W wypadkach wyjątkowych sąd może na żądanie zobowiązanego lub dożywotnika, jeżeli dożywotnik jest zbywcą nieruchomości, rozwiązać umowę o dożywocie.

Art. 914. Jeżeli zobowiązany z tytułu umowy o dożywocie zbył otrzymaną nieruchomość, dożywotnik może żądać zamiany prawa dożywocia na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tego prawa.

Art. 915. Przepisy dwóch artykułów poprzedzających stosuje się odpowiednio do umów, przez które nabywca nieruchomości zobowiązał się, w celu zapewnienia zbywcy dożywotniego utrzymania, do obciążenia nieruchomości użytkowaniem z ograniczeniem jego wykonywania do części nieruchomości.

Art. 916. § 1. Osoba, względem której ciąży na dożywotniku ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać uznania umowy o dożywocie za bezskuteczną w stosunku do niej, jeżeli wskutek tej umowy dożywotnik stał się niewypłacalny. Uprawnienie to przysługuje bez względu na to, czy dożywotnik działał ze świadomością pokrzywdzenia wierzycieli, oraz bez względu na czas zawarcia umowy.

§ 2. Uznania umowy o dożywocie za bezskuteczną nie można żądać po upływie lat pięciu od daty tej umowy”.

Dlatego też warto przesłać skan umowy (aktu notarialnego), abym mogła jednoznacznie wskazać Pani prawa, jak i możliwe roszczenia ze strony pasierbicy (tj. czy będzie Pani musiała partycypować w kosztach utrzymania domu i jego remontach). Ocena ta zostanie dokonana w ramach już uiszczonej przez Panią opłaty.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.