Dom za dożywocie i opiekę a prawa obdarowanego

Darowanie domu na zasadzie dożywocia

Zgodnie z treścią art. 908 § 1 Kodeksu cywilnego jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym. W skład dożywocia wchodzi przede wszystkim roszczenie o dożywotnie utrzymanie. Zakres świadczeń na rzecz dożywotnika powinien być taki, aby jego potrzeby życiowe były zaspokojone w stopniu wykluczającym konieczność zdobywania przez niego środków do życia z innych źródeł (por. wyrok SN z 9.5.2008 r., sygn. akt III CSK 359/07).

Odmienna umowa nie może być zakwalifikowana jako umowa o dożywocie. Komentowany przepis nie wymaga jednak, aby prawo dożywocia zapewniało uprawnionemu utrzymanie dotychczasowego poziomu życia; dożywocie może zatem zapewniać niższą lub wyższą stopę życiową w porównaniu do stanu sprzed nabycia prawa dożywocia; usprawiedliwione potrzeby życiowe w danych okolicznościach nie muszą bowiem odpowiadać dotychczasowej stopie życiowej dożywotnika (por. S. Rejman, w: Komentarz, 1972, t. II, s. 1757).

Dożywotnik zobowiązuje się do przeniesienia własności nieruchomości; tylko ta postać rzeczy może być przedmiotem świadczenia ze strony uprawnionego z dożywocia, niezależnie od tego, czy chodzi o grunt, budynek lub lokal oraz niezależnie od położenia takiej nieruchomości. W rachubę wchodzi także przeniesienie udziału we współwłasności nieruchomości (por. S. Madaj, Umowy o dożywocie pod rządem kodeksu cywilnego, NP 1966, Nr 3, s. 334–335). Jak wskazuje także doktryna, „na podstawie umowy o dożywocie zbywca nieruchomości zobowiązuje się przenieść jej własność na nabywcę, natomiast nabywca zobowiązuje się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie poprzez spełnianie świadczeń ciągłych lub okresowych do śmierci dożywotnika oraz sprawić dożywotnikowi pogrzeb (świadczenie jednorazowe)” (red. Osajda, 2020).

Zobacz też: Przepisanie domu za opiekę

Prawo do przejęcia pokojów w darowanym domu

Mając na uwadze powyższe, podnoszę, iż w chwili obecnej – proszę o sprawdzenie księgi wieczystej – to Pan jest właścicielem nieruchomości, w której zamieszkuje mama i jeżeli nie wyrzuca Pan poza nieruchomość mebli i innych ruchomości Pana mamy – może Pan je przenieść do zajmowanych przez nią pomieszczeń. Niniejsze nie stanowi bowiem żadnego czynu związanego z naruszeniem prawa własności, czy też naruszeniem posiadania, albowiem ruchomości te w dalszym ciągu będą znajdowały się w Pana domu.

W mojej ocenie to zachowanie Pana mamy narusza Pana własność i podlega ochronie na podstawie art. 222 Kodeksu cywilnego, bowiem nie może Pan dowolnie rozporządzać swoją nieruchomość, którą w zamian za opiekę Pana mama przekazała Panu. Proszę porozumieć się więc z mamą, wyjaśnić jej, iż obecnie to Pan jest właścicielem domu, zapewnia Pan mamie dożywotnie utrzymanie i może Pan dowolnie rozporządzać nieruchomość, a meble zostaną jedynie przeniesione do innego pokoju, a więc dalej będą w posiadaniu Pana mamy.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93
2. Wyrok Sądu Najwyższego z dnia 9 maja 2008 r., sygn. akt III CSK 359/07

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.