Indywidualne porady prawne
Autor: Izabela Nowacka-Marzeion
Czy umowa dożywocia wyklucza umieszczenie dożywotnika w domu pomocy społecznej?
Zacznę od tego, że przepisy administracyjne w zakresie kierowania do DPS nie zawierają w tym temacie żadnych ograniczeń.
Ograniczeniem może być prawo cywilne, naruszenie umowy dożywocia i roszczenia z tym związane.
Oczywiście o umieszczeniu w DPS decyduje organ. Ale nie ma żadnego przepisu wykluczającego umieszczenie w DPS osoby, która zbyła majątek w drodze dożywocia.
Zgodnie z art. 908 Kodeksu cywilnego (K.c.) – „jeżeli w zamian za przeniesienie własności nieruchomości nabywca zobowiązał się zapewnić zbywcy dożywotnie utrzymanie (umowa o dożywocie), powinien on, w braku odmiennej umowy, przyjąć zbywcę jako domownika, dostarczać mu wyżywienia, ubrania, mieszkania, światła i opału, zapewnić mu odpowiednią pomoc i pielęgnowanie w chorobie oraz sprawić mu własnym kosztem pogrzeb odpowiadający zwyczajom miejscowym”.
Ustawowy zakres świadczeń wskazuje na dążenie do zapewnienia dożywotnikowi środków utrzymania, ale także przesądza o konieczności pozostawania stron w bezpośredniej ze sobą styczności i bliskich stosunkach osobistych.
W przypadku umieszczenia w DPS nie będzie spełniony charakter osobistego świadczenia opieki.
Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 8 grudnia 2004 roku (sygn. akt I CK 296/04) stwierdził, że: „Kształtowanie w sposób odmienny od pierwotnie umówionego wzajemnych obowiązków umowy o dożywocie nie narusza treści art. 908 k.c. Zgodny z wolą dożywotnika pobyt w domu pomocy społecznej i na jego własny koszt, sam w sobie, nie stanowi dostatecznej podstawy rozwiązania umowy o dożywocie (…)”.
Jeśli dożywotnik się zgadza na DPS, obciążony dożywociem w ramach umowy może płacić za DPS choćby częściowo. Jeśli jednak dożywotnik nie zgadza się na takie coś, to ma do tego pełne prawo. I jest to przeszkoda.
Dożywotnik może na podstawie art. 913 § 1 K.c. wystąpić do sądu z powództwem o zamianę wszystkich lub niektórych uprawnień przysługujących mu na podstawie umowy na dożywotnią rentę odpowiadającą wartości tych uprawnień.
Jeśli masz podobny problem prawny, zadaj pytanie naszemu prawnikowi (przygotowujemy też pisma) w formularzu poniżej ▼▼▼
Indywidualne porady prawne
Zapytaj prawnika