Zakaz wchodzenia na drogę z ustanowioną służebnością

Prawo właściciela do ochrony swojej własności

Działka stanowi czyjąś własność. Nie jest to droga publiczna – nawet jeśli wygląda jak droga – tylko kawałek działki przeznaczony na dojazd. Ten kawałek obciążony jest na rzecz pewnych osób, którym właściciel pozwala korzystać ze swego gruntu. Nie ma znaczenia, że jest to kawałek przeznaczony na drogę, to nadal czyjaś własność, czyjaś działka i nie różni się absolutnie niczym od działki budowlanej czy posesji nieogrodzonej – na której właściciel ma prawo chronić swoją własność, zabraniać komuś wejść. Ma do tego pełne prawo.

Wbrew temu, co Pan pisze i bo mówił Panu policjant, nie ma wyroków, które pozwalają wszystkim na korzystanie z czyjegoś gruntu tylko dlatego, że ktoś przeznaczył go na dojazd dla określonej liczny osób. Co więcej, właściciel może nawet sądownie zakazać Panu korzystania z tej drogi.

Roszczenie negatoryjne wynika z prawa własności (art. 140 Kodeksu cywilnego, dalej „K.c.”). Przewidziane zostało w art. 222 § 2 K.c. Zgodnie z jego treścią, przeciwko osobie, która narusza własność w inny sposób, aniżeli przez pozbawienie właściciela faktycznego władztwa nad rzeczą, przysługuje właścicielowi roszczenie o przywrócenie stanu zgodnego z prawem i o zaniechanie naruszeń. Aby skutecznie wystąpić z roszczeniem negatoryjnym, właściciel powinien być więc we władaniu nieruchomości.

Ingerencja w cudzą własność

Ingerencja w cudzą własność (nieruchomość) może mieć charakter:

• immisji pośrednich,
• immisji bezpośrednich,
• bezpośredniego wtargnięcia na grunt sąsiedni.

Niedopuszczalność nadmiernych immisji pośrednich wprowadza art. 144 K.c., ale podstawą do wystąpienia z roszczeniem jest art. 222 § 2 K.c. Ochrona przed bezpośrednim wtargnięciem na cudzą nieruchomość (np. gdy osoba nieuprawniona przechodzi lub przejeżdża przez sąsiednią nieruchomość) oraz przed immisjami bezpośrednimi (np. nieuprawnione kierowanie odpływu wody deszczowej na działkę sąsiada) przysługuje natomiast bezpośrednio na podstawie art. 222 K.c. (jako wynikająca z prawa własności – art. 140 K.c.). Wówczas mamy do czynienia z samodzielnym roszczeniem negatoryjnym.

Roszczenie negatoryjne

Na podstawie roszczenia negatoryjnego właściciel nieruchomości może żądać:

1. przywrócenia stanu zgodnego z prawem,
2. zaniechania naruszeń.

Jeśli zaś chodzi o posiadających służebność, te osoby nie mają takiego prawa, jak wyżej opisane. Oni mają prawo korzystać ze służebności bez jakichkolwiek ograniczeń i dopóki im nikt tego korzystania nie zakłóca, to zasadniczo nie mają podstaw do roszczeń.

Choć ustawodawca przepisy o ochronie własności nakazuje wyraźnie stosować odpowiednio do:

1. ograniczonych praw rzeczowych (art. 251 K.c.) – jak służebności,
2. ochrony praw najemcy do używania,
3. dzierżawy (art. 694 K.c.);
4. ochrony praw lokatora do używania lokalu,
5. ochrony praw dożywotnika (art. 910 w zw. z art. 251 w zw. z art. 222 K.c.).

Jak widać, nie jest tak, że skoro już jest droga – nadal stanowiąca czyjąś własność – to może z niej korzystać każdy bez ograniczeń. Zasadniczo może, dopóki nie sprzeciwi się temu właściciel czy też analogicznie – posiadacz służebności.

Jeśli ten odcinek drogi jest Panu niezbędny do korzystania, powinien Pan albo na mocy umowy z właścicielem, albo sądownie ustanowić służebność przechodu i przejazdu.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.