Jak uzyskać dostęp do aktu darowizny mieszkania

• Autor: Marek Gola

Jestem opiekunem prawnym od nie dawna dla mojej ubezwłasnowolnionej mamy. Mama w 2005 r. dokonała darowizny swojego mieszkania na rzecz swojej wnuczki, a mojej siostrzenicy. Niestety nie mam tego dokumentu (aktu notarialnego darowizny), a siostrzenica nie chce mi go udostępnić. W jaki sposób jak najsprawniej mogę go uzyskać? Ponieważ mama jest chora, wymaga całodobowej opieki, więc zamieszkuje ze mną, a mieszkanie mamy wynajmuję. Niestety siostrzenica zaczęła przepisywać na siebie wszystkie rachunki w administracji oraz zażądała przepisania umowy najmu na nią. Czy ma do tego prawo? W umowie darowizny jest zaznaczone, że moja mama jest właścicielką tego mieszkania aż do śmierci oraz że ma prawo do zamieszkiwania w nim.

Masz podobny problem? Kliknij tutaj i zadaj pytanie.

Jak uzyskać dostęp do aktu darowizny mieszkania

Przeniesienie własności nieruchomości 

Pozwoli Pani, iż w pierwszej kolejności podważę Pani wpis w zakresie ostatniego zdania „pytania”. Zgodnie z art. 157 § 1 Kodeksu cywilnego własność nieruchomości nie może być przeniesiona pod warunkiem ani z zastrzeżeniem terminu. Z uwagi na powyższe nie widzę możliwości, by umowa była zawarta w 2005 r. z zastrzeżeniem, że właścicielem do czasu śmierci jest Pani mama. Nie ulega jednak wątpliwości, że Pani twierdzenia zapewne są poparte rozmowami z mamą, względnie informacji, które do Pani dochodzą, a nie konkretną treścią aktu notarialnego. Zasadne jest zatem skupienie się na uzyskaniu dostępu do aktu notarialnego.

Zobacz też: Darowizna mieszkania dla wnuczki

Masz problem prawny? Kliknij tutaj i zapytaj prawnika ›

Wniosek o wgląd do akt księgi wieczystej

W mojej ocenie w chwili obecnej winna Pani jako opiekun prawny swojej mamy złożyć do sądu rejonowego właściwego dla miejsca położenia mieszkania wniosek o wgląd do akt księgi wieczystej (nie mylić z księgą wieczystą). Jeżeli nie zna Pani numeru księgi wieczystej, winna go Pani uzyskać w starostwie powiatowym właściwym dla położenia nieruchomości. W jednym i drugim przypadku będzie Pani musiała wykazać się interesem prawnym w uzyskaniu dostępu do takich danych. W omawianym przypadku interesu prawnego poszukiwałbym w treści zobowiązania Pani siostrzenicy wobec swojej babci, a Pani mamy. Jeżeli mamy do czynienia z darowizną, w ramach której być może zapisano na rzecz Pani mamy ograniczone prawo rzeczowe w postaci służebności osobistej, winna Pani jako opiekun prawny mieć prawo dostępu do akt księgi wieczystej by ustalić czego może się Pani domagać w imieniu mamy.

Wniosek można także popierać treścią art. 897, zgodnie z którym jeżeli po wykonaniu darowizny darczyńca popadnie w niedostatek, obdarowany ma obowiązek, w granicach istniejącego jeszcze wzbogacenia, dostarczać darczyńcy środków, których mu brak do utrzymania odpowiadającego jego usprawiedliwionym potrzebom albo do wypełnienia ciążących na nim ustawowych obowiązków alimentacyjnych. Obdarowany może jednak zwolnić się od tego obowiązku zwracając darczyńcy wartość wzbogacenia.

Wgląd do akt księgi wieczystej jest bezpłatny. Pozwoli natomiast uzyskać wgląd do treści aktu notarialnego zawartego pomiędzy mamą a siostrzenicą. Do wniosku należy jednak dołączyć zaświadczenie o powołaniu Pani na opiekuna prawnego.

Potrzebujesz pomocy prawnika? Kliknij tutaj i opisz swój problem ›

Przykłady

Pani Anna została ustanowiona opiekunem prawnym swojego ojca, który kilka lat wcześniej przekazał swoje mieszkanie wnukowi. Ojciec nigdy nie wspominał o darowiźnie, a wnuk nie zgadza się na żadne uzgodnienia dotyczące nieruchomości. Pani Anna, chcąc upewnić się, czy ojcu przysługuje służebność mieszkania, musiała wystąpić do sądu o dostęp do akt księgi wieczystej, ponieważ nie miała żadnych dokumentów, a wnuk odmawiał współpracy.

 

Pan Marek opiekuje się chorą ciotką, która w 2000 roku przekazała swoje mieszkanie swojej córce. Mimo że formalnie nie jest właścicielem lokalu, ciotka mieszka w nim od lat, a obecnie jej córka zaczęła domagać się eksmisji. Marek, aby chronić interesy ciotki, złożył wniosek o dostęp do akt notarialnych darowizny, chcąc ustalić, czy dokument zawiera zapis o dożywotnim prawie zamieszkiwania.

 


Pani Krystyna wynajmuje mieszkanie, które kiedyś należało do jej matki, a które zostało przekazane jej bratanicy w drodze darowizny. Bratanica zaczęła ingerować w sprawy administracyjne budynku i próbowała wypowiedzieć umowę najmu. Krystyna nie miała dostępu do aktu notarialnego, więc wystąpiła jako opiekun prawny matki o wgląd do akt księgi wieczystej, by potwierdzić, czy darowizna zawiera klauzulę służebności lub inne ograniczenia dotyczące dysponowania nieruchomością.

Podsumowanie

Uzyskanie dostępu do aktu darowizny mieszkania może być kluczowe w sytuacjach, gdy pojawiają się spory dotyczące praw do nieruchomości, szczególnie jeśli osoba obdarowana zaczyna podejmować działania sprzeczne z interesem darczyńcy. W przypadku osób ubezwłasnowolnionych, to opiekun prawny ma obowiązek i prawo podejmować kroki w ich imieniu – w tym także występować o dostęp do akt księgi wieczystej, które mogą zawierać niezbędny dokument notarialny. Należy pamiętać, że sam wpis w księdze wieczystej nie odzwierciedla wszystkich ustaleń zawartych w umowie darowizny – dlatego wgląd do jej treści może ujawnić zapisy chroniące prawa darczyńcy, takie jak służebność mieszkania czy obowiązek zapewnienia utrzymania. W sytuacjach konfliktowych, posiadanie tego aktu może okazać się niezbędne do skutecznej ochrony interesów bliskiej osoby.

Oferta porad prawnych

Potrzebujesz pomocy prawnej w sprawie darowizny mieszkania, ustalenia swoich praw jako opiekun prawny lub chcesz wiedzieć, jakie kroki możesz podjąć, gdy pojawiają się rodzinne konflikty dotyczące nieruchomości? Skorzystaj z naszej porady prawnej online. Doświadczony prawnik przeanalizuje Twoją sytuację, odpowie na pytania i wskaże możliwe rozwiązania – szybko, wygodnie i bez wychodzenia z domu. Wystarczy, że opiszesz swój problem, a my zajmiemy się resztą.

Źródła:

1. Ustawa z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny - Dz.U. 1964 nr 16 poz. 93

Nie znalazłeś odpowiedzi na swoje pytania? Opisz nam swoją sprawę wypełniając formularz poniżej  ▼▼▼ Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje.

Zapytaj prawnika - porady prawne online

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny

Marek Gola

O autorze: Marek Gola

Radca prawny, doktorant w Katedrze Prawa Karnego Procesowego na Wydziale Prawa i Administracji Uniwersytetu Śląskiego, zdał aplikację radcowską w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Katowicach. Specjalizuje się w szczególności w prawie karnym materialnym i procesowym, bliskie jest mu też prawo pracy, prawo rodzinne oraz prawo handlowe. Udzielił już ponad 2000 porad prawnych, pomagając osobom pokrzywdzonym przez nieuczciwych pracodawców, a także tym, w których życie (nie zawsze słusznie) wtargnęła policja i prokuratura.



Porad przez Internet udzielają
prawnicy z dużym doświadczeniem

Zapytaj prawnika

Zadanie pytania do niczego nie zobowiązuje!
Wycenę wyślemy do 1 godziny
Zadaj pytanie »

eporady24.pl

spadek.info

odpowiedziprawne.pl

prawo-budowlane.info

spolkowy.pl

prawo-cywilne.info

poradapodatkowa.pl